Viêm đường tiết niệu là một chứng bệnh phổ biến, dễ dàng điều trị bằng các loại thuốc kháng sinh. Tuy nhiên nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ để lại nhiều biến chứng nghiêm trọng như tử vong. Để giúp bạn đọc trang bị kiến thức về chứng bệnh này, cũng như hiểu rõ hơn viêm đường tiết niệu là gì thì Huong.vn sẽ bật mí bài viết sau đây.
Viêm đường tiết niệu là gì?
Cơ thể biểu hiện rất nhiều những dấu hiệu viêm đường tiết niệu mà chỉ cần quan sát kĩ là bạn có thể xác định phần trăm tỉ lệ mắc bệnh của mình. Đây là chứng bệnh do hàng loạt các yếu tố gây ra suốt một thời gian dài.
Giới thiệu bệnh viêm đường tiết niệu
Viêm đường tiết niệu là gì? Để biết tại sao bộ phận này lại bị nhiễm trùng thì trước tiên phải hiểu rõ đường niệu là gì. Đường tiết niệu là một hệ thống bao gồm các cơ quan gồm bàng quang, niệu quản, niệu đạo và thận. Mỗi một bộ phận này lại thực hiện các chức năng khác nhau như chịu trách nhiệm lọc máu, tạo nước tiểu và bài tiết nó cùng các chất thải độc hại ra bên ngoài.
Đây là chứng bệnh không có sự phân biệt đối tượng, bệnh có thể xảy ra ở mọi độ tuổi từ trẻ tới già và ở mọi giới tính, nhưng vì sự kết cấu cơ quan sinh dục nên nhiều người vẫn nhâ tưởng là nhiễm trùng đường tiết niệu chỉ xảy ra ở nữ.
Nguyên nhân nhiễm trùng tiết niệu
Các yếu tố gây bệnh ở phụ nữ gồm:
- Quan hệ tình dục nhiều người
- Dùng màng ngăn âm đạo
- Dùng thuốc kháng sinh
- Di truyền từ mẹ
- Bị UTI lần đầu ở người trẻ
Các yếu tố gây bệnh ở nam giới gồm:
- Tắc nghẽn tăng sản lành tính tuyến tiền liệt
- Ung thư, niệu đạo hẹp
- Sử dụng thiết bị ống thông lưu
- Cấu trúc các bộ phận trong hệ niệu tiết bất thường
- Các chấn thương và bệnh lý thần kinh
- Nhận thức không được kiểm soát như tiểu không tự chủ
Các loại viêm đường tiết niệu
Viêm đường tiết niệu là gì? Như đã nói ở trên, vì hệ tiết niệu gồm nhiều bộ phận khác nhau nên một khi nghe đến bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu đó có thể là các chứng bệnh cụ thể dưới đây:
| Viêm niệu đạo | Vi khuẩn kí sinh trong thời gian dài tại niệu đạo của nam và nữ dần trở nên mãn tính được gọi là triệu chứng viêm niêm đạo. |
| Viêm bàng quang | Xuất hiện nhiều ở nam giới, sự chuyên biến phức tạp của các căn nguyên gây bệnh dẫn tới hàng loạt các biến chứng nặng nề về sau xảy ra với dương vật. |
| Biến chứng niệu đạo cấp | Niệu đạo cấp có nhiều biểu hiện giống viêm bàng quan như tiểu buốt ra máu, tiểu rắt và tiểu mủ, tuy nhiên khác nhau một chỗ là nước tiểu nuôi cấy là âm tính. |
| Vi khuẩn niệu không triệu chứng | Dấu hiệu viêm đường tiết niệu loại này không có triệu chứng cơ năng và sự xuất hiện của tình trạng tiểu mủ có thể có hoặc không. |
| Viêm thận cấp tính | Là tình trạng nhiễm khuẩn ở nhu mô thận do sự xâm nhập của vi khuẩn ngược dòng qua đường niệu hoặc đến từ đường máu. |
Các đối tượng có nguy cơ mắc bệnh
Sự thay đổi của cuộc sống cùng những thói quen sinh hoạt không lành mạnh đang ngày càng có xu hướng tăng lên khiến cơ thể của con người ngày càng nhạy cảm và dễ bị tổn thương.
- Theo như nghiên cứu của các chuyên gia thì phụ nữ thường yếu đuối nên là đối tượng dễ mắc hội chứng viêm nhiễm đường tiết niệu nhiều nhất, do:
- Đường niệu đạo có cấu tạo ngắn, chỉ cần tiếp xúc với vi khuẩn từ hậu môn thì nó dễ dàng di chuyển vào bên trong
- Phụ nữ trãi qua nhiều giai đoạn làm rối loạn nội tiết tố estrogen như thời mãn kinh và lúc mang thai làm lượng dịch nhầy bảo vệ ít hơn bình thường, từ đó vi khuẩn sẽ tấn công một cách thuận lợi
- Trẻ nhỏ bị dị tật bẩm sinh
- Đối tượng bị chứng sỏi thận
- Người hôn mê lâu ngày và đang điều trị các bệnh lý về thần kinh
- Người hay bị các bệnh lý lặt vặt do hệ miễn dịch suy yếu
So sánh viêm đường tiết niệu với viêm bàng quang
Đây là hai hiện trạng hoàn toàn khác nhau, bàng quang là một trong những bộ phận thuộc hệ niệu tiết. Do đó nhiễm khuẩn đường tiết niệu là khái niệm chung để chỉ các bệnh viêm nhiễm của tất cả các bộ phận thuộc hệ của nó như viêm bể thận, viêm niệu đạo, viêm bàng quang,…
Còn đối với hiện tượng viêm bàng quang chỉ là tình trạng nhiễm khuẩn ở bàng quan. Nó đảm nhận nhiệm vụ chứa đựng nước tiểu để tiếp tục đào thải ra ngoài nên rất dễ bị viêm.
Nguyên nhân bị viêm đường tiết niệu ở nữ
Với sự cấu tạo đặc biệt của hệ bài tiết, cơ quan sinh dục và những đặc điểm riêng biệt chỉ xuất hiện ở nữ giới nên đa số chị em thường hay bị nhiều bệnh hơn phái mạnh, điển hình là chứng viêm đường tiết niệu. Những lý do sau đây sẽ cho chúng ta biết được tại sao lại nói đây là chứng bệnh phổ biến ở nữ giới.
Do vi khuẩn E.Coli
E.Coli được biết đến là một loại vi khuẩn trú tại đường ruột và là nguyên nhân hàng đầu gây nên các chứng bệnh viêm nhiễm của tất cả các cơ quan trong cơ thể. Cấu tạo đường niệu đạo ngắn cộng với lỗ niệu đạo gần hậu môn nên rất dễ bị vi khuẩn tấn công.
Uống ít nước, nhịn tiểu
So sánh vấn đề thói quen uống nước giữa nữ và nam thì nữ giới lại thực hiện không tốt bằng. Có thể là do cơ địa phụ nữ ít ra mồ hôi nên việc mất nước, khát nước thường ít hơn cánh đàn ông. Chính thói quen xấu này với thường hay nhịn tiểu tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn E.Coli sinh trưởng và phát triển.
Vệ sinh sai cách
Hầu nhưng các bệnh trên cơ thể đều bắt nguồn từ việc ăn ở mất vệ sinh.
- Lau chùi sai cách khi đi đại tiện, tiểu, tiểu tiện khiến vi khuẩn từ hậu môn đi lên phía trước
- Chị em thụt rửa quá mạnh khiến đường niệu bị tổn thương
- Một lý do không thể thiếu làm đường tiểu bị nhiễm khuẩn là xuất phát từ chu kỳ kinh nguyệt. Đây là giai đoạn khá đặc biệt và tương đôi nhạy cảm, máu hư ra ngoài kem theo nhiều vi khuẩn và độc tố. Nếu bạn rửa không sạch hoặc không thay băng vệ sinh 4 tiếng một lần thì nhiễm khuẩn là điều đương nhiên
- Tiếp theo là nguyên nhân mà chị em cũng không để ý tớ chính là sự thay đổi kích thước của xương vùng chậu đã mở đường cho vi khuẩn tấn công. Điều này có thể giải thích tại sao phụ nữ một khi để con xong lại gặp nhiều vấn đề về bệnh phụ khoa hơn
Bên cạnh đó, chúng ta có thể kể thêm các nguyên nhân gián tiếp khác như môi trường nước và đồ vệ sinh bị nhiễm khuẩn, quan hệ thường xuyên với người nhiễm bệnh.
Nguyên nhân viêm nhiễm điển hình ở nam giới
Nam giới cũng là đối tượng dễ mắc bệnh sau phụ nữ bởi các lý do sau:
- Vệ sinh không đúng cách làm báo quy đầu bị viêm
- Chấn thương dương vật
- Sự xâm nhập của vi khuẩn E.coli từ hậu môn
- Các bệnh lý tại đường tiết niệu như sỏi thận, hẹp quy đầu
Dấu hiệu viêm đường tiết niệu
Bệnh nào cũng có những biểu hiện đặc trưng riêng dù biểu hiện sớm hay muộn, do đó hãy yêu thương bản thân bằng cách quan sát và tìm ra những biện pháp điều trị sớm nhất có thể. Sa đây là các triệu chứng viêm đường tiết niệu bạn nên biết.
Dấu hiệu viêm đường tiết niệu tại chỗ
Trong một số trường hợp khi cơ thể thiếu độ mẫn cao thì con người chỉ biết được mình đang có dấu hiệu viêm đường tiết niệu khi vô tình làm xét nghiệm một chứng bệnh nào đó liên quan đến việc lấy nước tiểu như khám thai, bệnh đái tháo đường,…
Bên cạnh đó còn được dễ dàng tìm ra qua hiện tượng mắc tiểu nhiều lần nhưng ở dạng tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu lượng nước rất ít kèm theo mủ, máu và các triệu chứng liên quan như đau lưng, áp xe, sỏi thận.
Dấu hiệu viêm đường tiết niệu cả cơ thể
Biến chứng nhiễm trùng huyết của viêm niệu đạo làm cơ thể bị suy nhược cơ thể, thường xuyên sốt cao, làn da khô sạm, mặt xanh xao thiếu sức sống.
Biểu hiện cụ thể ở nam giới gồm:
- Nước tiểu màu vàng đục mùi hôi nồng
- Tiểu buốt, tiểu rắt với lượng nước tiểu rất ít
- Ngứa, đau rát niệu đạo
- Đau bụng hạ vị, đau hông, thắt lưng
Nữ giới cũng có những biến chứng tương tự như vậy, gồm:
- Tiểu buốt kèm theo hiện tượng đau rát
- Tiểu rắt, đi nhiều lần nhưng lượng nước tiểu rất ít
- Đau nhói bụng dưới và thắt lưng và đau dữ dội hơn mỗi khi tới tháng
- Nước tiểu kèm theo dịch mủ
Viêm đường tiết niệu có nguy hiểm không?
Nhiễm trùng tiết niệu ở mức độ nhẹ chỉ ảnh hưởng nhỏ đến quá trình sinh hoạt và một số vấn đề khó chịu đối với cơ thể như đau bụng, da xấu, gương mặt xanh xao. Nhưng các chuyên gia đã nhận định, thời gian lâu dài không được điều trị sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng.
Dưới sự tấn công quá mạnh mẽ của vi khuẩn, các mô và tế bào thận sẽ bị tổn thương và suy giảm chức năng, nghiêm trọng hơn là phải cắt bỏ thận khi nó đã bị hoại tử hoàn toàn.
Vì nó quá phổ biến nên nhiều chị em vẫn khá chủ quan về tình hình sức khoẻ của bạn thân, nhưng mọi người nên nhớ rằng đã gọi là bệnh thì không thể là không ảnh hưởng được. Dù mức độ nó không nghiêm trọng nhưng những di chứng bất ngờ xảy ra về sau sẽ khiến chúng ta phải gánh chịu nặng nề hơn. Đừng đánh giá thấp những dấu hiệu viêm đường tiết niệu, bởi nó có thể gây ra tình trạng:
- Trong thời kỳ mang thai nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì có thể bị sảy thai hoặc sinh non
- Viêm quá lâu làm vòi trứng bị tắc nghẽn và dẫn tới vô sinh
- Gây ra các cơn đau đớn khi quan hệ tình dục, ngăn cản hạnh phúc gia đình. Vì niệu đạo viêm thường xuyên xuất hiện tình trạng tiểu buốt, tiểu ra máu, vô tình làm âm đạo bị khô không có chất dịch nhầy
- Viêm đường tiết niệu mãn tính dẫn tới chứng viêm thận, bể thận
- Nhiễm trùng máu, áp xe, suy thận mãn tính, tử vong
Và dưới đây là những biến chứng cụ thể về bệnh viêm đường tiết niệu:
Nhiễm trùng thận
Nhiễm trùng thận là biến chứng nghiêm trọng nhất, thận đảm nhận vai trò bài tiết và kiêm luôn việc thải độc. Khi ngừng hoạt động bởi sự tích tụ quá nhiều vi khuẩn, gan không thể 1 mình đào thải hết chất độc ra bên ngoài làm độc tố ở lại và hoành hành bộ phận bên trong.
Nhiễm trùng thận lâu ngày gây ra bệnh tăng huyết áp.
Gây nhiễm trùng tái phát
Bệnh chỉ được điều trị dứt điểm khi được phát hiện ở giai đoạn đầu và xử lý sớm. Nếu kéo dài quá lâu thì muốn tìm ra biện pháp điều trị là khá phức tạp, đồng thời khả năng tái phát lại rất cao. Cụ thể:
- Trong vòng 4 tháng có thể nhiễm 2 đến 3 đợt viêm
- Số lượng viêm nhiễm đường tiết niệu sẽ tăng lên hơn 4 đợt chỉ trong vòng 1 năm
Nhiễm trùng huyết
Nhiễm trùng huyết là yếu tố gây nguy cơ tử vong, không chỉ một bộ phận bị tổn thương mà lúc này toàn bộ cơ thể đều nhiễm khuẩn. Các triệu chứng điển hình khi nhiễm trùng huyết là những cơn sốt cao, ớn lạnh trong người, đau đầu, chóng mặt, đi đứng không vững…ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt và công việc của người bệnh.
Đường tình dục tổn thương
Có 2 điều mà khi tổn thương đường tiết niệu lại khiến cho cả nam và nữ gặp vấn đề lớn đối với các mối quan hệ thể xác. Ở nam thì xảy ra trường hợp đau khi cương, xuất tinh, còn ở nữ thì lại đau bụng dưới dữ dội và âm ỉ ở khu vực âm đạo. Nó làm chị em phải lo sợ trong đời sống sinh hoạt giữa vợ chồng.
Vì vi khuẩn gây viêm nhiễm đường tiết niệu có thể lây lan sang các vùng như tinh hoàn, ống dẫn tinh, buồng trứng, tử cung nên cố gắng điều trị nhanh nhất có thể.
Các biến chứng thai kỳ
Quá trình mất cân bằng nội tiết tố trong giai đoạn mang thai khiến mẹ bầu chịu những ảnh hưởng khó chịu mỗi khi bị viêm nhiễm đường tiết niệu. Bệnh này có thể đe dọa đến tính mạng của cả mẹ và bé như nguy cơ nhiễm trùng ối, nhiễm trùng bào thai, sinh non,…
Biện pháp chẩn đoán viêm đường tiết niệu
Không có biện pháp điều trị nào hoàn hảo hơn bằng việc chủ động thăm khám và điều trị sớm nhất có thể. Giải pháp tối ưu cho bạn lúc này là nhờ sự giúp đỡ từ bác sĩ để thực hiện các phương pháp chẩn đoán sau đây khi có những dấu hiệu đáng nghi:
| Lấy nước tiểu đi xét nghiệm | Vi khuẩn tập trung rất nhiều trong nước tiểu, để biết được tình hình hiện tại hệ niệu tiết thì đem nước tiểu đi phân tích. Không quên rửa sạch sẽ vùng kín trước khi lấy nước tiểu để tránh vi khuẩn từ bên ngoài da bám vào |
| Đem nước tiểu đi nuôi cấy | Biện pháp chẩn đoán này được thực hiện sau khi phát hiện trong nước tiểu có vi khuẩn. Nuôi cấy nước tiểu trong phòng thí nghiệm để xác định loại vi khuẩn gây ra mầm bệnh, từ đó, xây dựng phác đồ điều trị hợp lý |
| Chẩn đoán qua hình ảnh học | Đây là phương pháp được sử dụng phổ biến nhất, bao gồm nội soi, chụp X-quang, CT, MRI. Được thực hiện khi cơ thể có những dấu hiệu nghi ngờ bị nhiễm trùng đường tiết niệu. Dựa vào hình chụp được, bác sĩ sẽ quan sát và đưa ra biện pháp điều trị |
| Nội soi | Có thể làm tổn thương vùng kín khi tay nghề của người thực hiện không được chắc chắn, nó trực tiếp đi vào âm đạo để xem hình ảnh tổn thương bên trong của người bệnh |
Chúc bạn hiểu được viêm đường tiết niệu là gì và thành công với biện pháp ngăn chặn viêm đường tiết niệu hình thành.
Về tác giả:
Chúng tôi không kiếm lợi nhuận từ nội dung đăng tải. Các bài viết đều được biên soạn và kiểm duyệt bởi đội ngũ tác giả và biên tập viên của trang sức khỏe và sắc đẹp Hương.Vn – Cửa hàng sức khỏe Hương Việt Nam. Xem thêm về tác giả
