Chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách, an toàn, hiệu quả

Chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách là yêu cầu vô cùng quan trọng, bởi vào thời điểm này, trẻ rất yếu ớt và nhạy cảm, rất may, chăm sóc em bé không khó như bạn nghĩ.

Chắc hẳn với ai lần đầu làm mẹ thì cách chăm sóc trẻ sơ sinh sao cho đúng luôn là một nỗi băn khoăn lớn.

Có quá nhiều thứ cần nắm rõ trong thời gian ngắn, mà nếu không có kinh nghiệm thì sẽ gặp bối rối không hề nhỏ.

Vậy chăm sóc em bé sơ sinh sao cho đúng?

Cùng tham khảo những thông tin trong bài viết này để nắm rõ những công việc quan trọng trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh.

Cho trẻ sơ sinh bú đúng cách

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Bởi vậy ngay từ khi sinh ra và 6 tháng tiếp theo, hãy cố gắng cho bé bú hoàn toàn bằng sữa mẹ, nếu duy trì càng lâu càng tốt.

Không chỉ mang nhiều dinh dưỡng, sữa mẹ còn chứa nhiều kháng thể, giúp bé không gặp các vấn đề về đường tiêu hóa.

Vì dạ dày của bé khá nhỏ, nên bạn phải cho bé bú nhiều lần, mỗi lần một ít. Dưới đây là thời gian và liều lượng các cữ bú mà các mẹ có thể tham khảo:

• Cứ mỗi 1-2 giờ thì cho bé bú một lần
• Mỗi cữ bú khoảng 15-30 phút, tùy thuộc vào lượng sữa tiết ra của mẹ và nhu cầu bú của bé
• Nếu tới cữ bú mà trẻ sơ sinh đang ngủ thì không nên đánh thức mà hãy cho bú bù sau đó
• Nếu bé ngủ quá 4 giờ, hãy đánh thức bé và cho bú
• Không để bé ngủ quên khi đang bú, bởi vậy hãy trò chuyện, nựng nịu khi bé đang bú

Ngoài ra, bạn nhớ chú ý tới các biểu hiện của bé để biết khi nào bé đói, thường bé sẽ khóc, tém miệng liên tục và hay ngọ nguậy.

Hướng dẫn giúp bé ợ hơi sau bú

Sau khi bú, nhất là khi bú no thì trẻ sơ sinh rất dễ gặp phải tình trạng ọc sữa, điều này là do chức năng van thực quản của bé chưa hoàn thiện.

Bạn có thể hạn chế tình trạng này bằng cách giúp bé ợ hơi sau khi bú.

• Cách thực hiện khá đơn giản, bạn bế bé ở tư thế vác vai, để bụng bé áp sát vào ngực, nhớ dùng tay giữ đầu và cổ bé cẩn thận.
• Sau đó bạn dùng tay vỗ nhẹ vào lưng bé khoảng 15 phút, bé sẽ được kích thích ợ hơi, qua đó hạn chế trào ngược dạ dày, gây ọc sữa.

Khá đơn giản đúng không nào.

Tắm cho trẻ sơ sinh đúng cách

Tắm cho em bé sơ sinh vô cùng quan trọng, bởi vậy bạn cần kỹ càng trong cả khâu chuẩn bị và quá trình tắm.

Chuẩn bị trước khi tắm cho bé

Để quá trình tắm cho bé được suôn sẻ, bạn cần chuẩn bị đầy đủ những thứ cần thiết, cụ thể:

• Tháo nữ trang sắc cạnh trên tay ra, sau đó rửa tay sạch
• Khăn xô khổ nhỏ, khổ lớn, áo quần, bao tay, vớ cho bé
• Gạc, tăm bông, bông gòn và băng rốn vô trùng
• Nước muối sinh lý 0.9% cho trẻ em
• Sữa tắm gội 2 trong 1 cho trẻ sơ sinh

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ, bạn tắt hết quạt hay máy lạnh, massage nhẹ cho bé trước khi bắt đầu quá trình tắm.

Quá trình tắm cho bé sơ sinh

Tắm cho bé sơ sinh rất quan trọng, từ chuẩn bị nước cho tới các thao tác tắm rửa. Bạn có thể tham khảo các bước sau đây:

• Dùng nước sôi pha với nước sạch, sau đó căn nhiệt độ nước trong khoảng 32 – 35°C là phù hợp nhất để tắm cho bé.
• Đặt bé nằm ngửa, sau đó dùng bông gòn thấm nước muối sinh lý và lau mắt cho bé theo hướng từ trong ra ngoài.
• Tiếp đó dùng tăm bông vệ sinh sạch mũi cho bé, nhớ làm nhẹ nhàng cẩn thận. Sau khi vệ sinh xong mắt và mũi thì bạn lau mặt cho bé.
• Để bé nằm ngửa, dùng tay đỡ đầu bé đồng thời dùng ngón cái và ngón nhẫn ép sát vành tai bé để tránh nước tràn nhiều vào tai bé. Tay còn lại dùng khăn thấp nước làm ướt tóc, sau đó thoa dầu gội lên tóc bé, xả nước lại cho sạch và lau đầu bé cho khô.
• Khi bé chưa rụng rốn thì bạn nhớ vệ sinh và bảo vệ thật kỹ khu vực này lúc tắm. Tốt nhất thì bạn dùng khăn mềm để lau người cho bé. Nếu tắm thì bạn nhớ hóa thêm sữa tắm vào nước, sau đó cần lau kỹ vùng rốn cho bé sau khi tắm xong để tránh nhiễm khuẩn.
• Sau khi tắm xong bằng sữa tắm thì chuyển bé qua chậu tắm khác để tắm lại bằng nước sạch.
• Hoàn thành các bước trên, bạn để trẻ sơ sinh nằm trên giường và dùng khăn lau khô, ủ ấm cho trẻ.
• Tiếp đó dùng nước muối sinh lý, nhỏ vào mắt, mũi sau đó dùng bông gòn lau để làm sạch, bạn nhớ không để đầu chai nước muối chạm vào mắt và mũi bé nhé.
• Dùng tiếp tăm bông lau sạch bên ngoài vùng tai cho bé.
• Vậy là xong, bây giờ bạn chỉ việc mặc lại áo, tã, vớ và bao tay cho bé nữa thôi.

Trong quá trình tắm cho bé, bạn nên trò chuyện, âu yếm để bé không khó chịu. Sau khi tắm xong cho bé cũng là lúc vệ sinh móng tay, móng chân dễ nhất, nếu thấy dài thì bạn nên tận dụng thời gian để cắt luôn.

Cách thay tã cho bé sơ sinh

Nếu có điều kiện thì hãy dùng tã giấy, miếng lót sơ sinh, còn không thì tã vải cũng không vấn đề gì. Điều quan trọng nhất là kích thước tã phải phù hợp, thấm nước tốt, chống hăm ngứa. tạo cảm giác thoải mái nhất cho bé.

Nếu được bạn hãy thay tã ngay khi trẻ sơ sinh đi vệ sinh, sau khi thay tã, bạn phải dùng khăn mềm, thấm nước ấm và vệ sinh sạch bộ phận sinh dục và vùng hậu môn cho bé.

Bạn có thể thoa thêm kem chống hăm, bảo vệ da cho trẻ, tuy nhiên không nên lạm dụng quá bởi da em bé lúc này vẫn còn nhạy cảm với các loại kem

Bảo vệ làn da của trẻ sơ sinh

Như đã nói ở trên, làn da của trẻ sơ sinh vô cùng nhạy cảm, bởi vậy việc bảo vệ da cho bé là rất quan trọng. Để đảm bảo bé không gặp các vấn đề về da, bạn cần chú ý tới những điều sau:

• Quần áo cho bé phải có chất liệu mềm, nhãn mác cần được cắt bỏ. Khi giặt quần áo cũng phải dùng loại xà phòng cho trẻ nhỏ, da nhạy cảm.
• Chọn tã phù hợp kích cỡ, chất liệu an toàn, thay tã kịp thời khi bé vừa ị hay tè.
• Để bé tránh sa các khu vực có môi trường khói bụi, kích ứng, nhất là đối với mắt.
• Sữa tắm hay dầu gội phải dùng loại thân thiện, dịu nhẹ, không gây cay mắt. Đặc biệt tránh xa các sả phẩm có cồn hay chất tẩy rửa mạnh.
• Nếu khí hậu quá khô hanh, nhận thấy da bé mất độ ẩm, khô thì bạn cần bổ sung bằng cách thoa kem dưỡng.
• Tắm nắng hàng ngày cho bé vào sáng sớm để nâng cao đề kháng và bổ sung lượng vitamin D cần thiết, đây là yếu tố thiết yếu để bé hấp thụ canxi.

Thực hiện đầy đủ các lưu ý trên là bạn đã phần nào bảo vệ làn da nhạy cảm của em bé thành công rồi.

Cho bé ngủ đúng cách

Trẻ sơ sinh ngủ rất nhiều, bởi vậy chuẩn bị cho giấc ngủ của bé cũng vô cùng quan trọng, ảnh hưởng rất nhiều tới quá trình phát triển cả thể chất và tinh thần.

Cần lưu ý những điều sau:

• Đầu tiên, phòng bé ngủ phải sạch sẽ và yên tĩnh, tránh làm bé giật mình trong giấc ngủ.
• Nhiệt độ trong phòng ở mức chuẩn là 28^oC, bạn có thể dùng điều hòa để căn chỉnh nhiệt độ, tuy nhiên không để nhiệt độ quá thấp nhé. Nếu nhiệt độ quá nóng mà không có điều hòa thì bạn phải dùng biện pháp quạt thủ công để làm mát cho bé.
• Về tư thế ngủ, tốt nhất là cho bé nằm nôi, đung đưa nhẹ, hát ru hoặc mở nhạc nhẹ cho bé dễ ngủ.
• Tránh cho bé nằm sấp, ngoài ra cần loại bỏ các vật không liên quan gần nơi bé ngủ, tránh chèn ép vào đường thở của bé.

Nhìn chung không có gì quá khó khăn, chỉ cần kỹ tính một chút là chúng ta có thể cho bé một giấc ngủ ngon.

Theo dõi nhiệt độ của trẻ

Để đảm bảo sức khỏe cho bé và phát hiện những bất thường kịp thời, bạn nên chuẩn bị một nhiệt kế để đo nhiệt độ cho trẻ, giá hiện nay cũng khá rẻ.

Cách đo: bạn đặt nhiệt kế vào nách bé và giữ trong khoảng 2 phút, nhiệt độ ở nách cộng thêm 0.5^oC chính là nhiệt độ của bé.

• Bình thường, bé sẽ có nhiệt độ dao động từ 36.5 đến 37.5°C
• Nếu nhiệt độ của bé thấp hơn 36.5°C, bạn cần ủ ấm cho bé, nếu xuống quá thấp thì cần đưa bé đi khám ngay.
• Nhiệt độ của bé nếu cao hơn 5°C thì bạn cần bỏ bớt khăn hay đồ ủ ấm của bé và tiếp tục theo dõi.
• Nếu nhiệt độ vượt quá 38°C thì bạn cần ngay lập tức đưa bé đến cơ sở ý tế gần nhất để thăm khám.

Theo dõi nhiệt độ cho bé khi thấy bất thường là cách đơn giản nhất để đảm bảo an toàn sức khỏe cho trẻ sơ sinh, bạn không nên bỏ qua lưu ý này.

Các vấn đề cần quan tâm khác

Ngoài các vấn đề trên, còn có nhiều yếu tố khác quan trọng không kém trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh như tiêm chủng đều đặn, đúng lịch, tình trạng trẻ hay khóc đêm, bị vàng da hay cách chăm sóc rốn cho em bé.

Tuy nhiên các vấn đề này thường riêng biệt và tùy vào từng trường hợp, do đó chúng ta sẽ tìm hiểu ở những bài viết cụ thể riêng.

Sinh con đã khó, chăm sóc con còn khó hơn nhiều. Bởi vậy, hy vọng với những chia sẻ trong bài viết này, các bà mẹ trẻ sẽ có thêm kinh nghiệm để chăm sóc em bé sơ sinh được an toàn, hiệu quả hơn.

Bài viết được tham khảo từ các nguồn:

• 4 simple ways to take care of your new born baby’s belly button by Momjunction
• Merawat Bayi Baru Lahir: 7 Hal yang Wajib Diketahui Orangtua Baru by Hellosehat

Chúc cả mẹ và bé luôn luôn mạnh khỏe!