Dinh dưỡng là một trong những yếu tố quyết định tình trạng sức khỏe của cơ thể. Chỉ số dinh dưỡng được đo đếm từ lượng thức ăn mà chúng ta hấp thu vào mỗi ngày. Một chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học giúp tăng sức đề kháng, tăng khả năng chống bệnh tật. Đồng thời nhiều loại thực phẩm còn hỗ trợ làm đẹp, cải thiện vấn đề lão hóa và giảm mụn hiệu quả. Sau đây là các chế độ ăn cho người bị mụn bạn cần biết để có thể lựa chọn và tự tạo cho mình một kế hoạch, liệu trình trị mụn hiệu quả.
Tầm quan trọng của chế độ ăn uống
Bạn đã từng để ý thức ăn mà chúng ta tiêu thụ mỗi ngày khiến mặt có những dấu hiệu tổn thương. Đừng chủ quan trong vấn đề này nhé, thức ăn có mối liên hệ chặt chẽ với mọi vấn đề của da, đặc biệt là mụn. Tuy chỉ tác động một phần nhưng hậu quả của nó không thể lường trước được.
Thức ăn chi phối quá trình hoạt động của cơ quan nội tiết tố, một số loại gây viêm toàn thân và ảnh hưởng đến hormone gây mụn. Nhóm thực phẩm chính gây nên các vấn đề này:
- Đồ ngọt: bánh kem, kẹo, socola, bánh quy,….
- Các thực phẩm giàu sữa kích thích sản sinh bã nhờn.
- Các chất béo bão hòa tăng lượng cholesterol xấu trong máu
Một số tác động đến cơ thể của thức ăn:
- Hơi thở có mùi hôi khó chịu
- Hay gặp tình trạng táo bón
- Mệt mỏi, cơ thể bị suy nhược
- Xuất hiện mụn như mụn bọc, mụn trứng cá, mụn viêm, u nang,…
- Da thâm nám, thiếu sức sống, lão hóa trầm trọng
- Da thường xuyên bị khô
Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho người bị mụn
Đảm bảo cân bằng giữa các nhóm chất
Ăn kiêng, cắt giảm phần ăn hằng ngày sao cho khoa học giúp hạn chế mụn phát tác. Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc cắt giảm đi những dưỡng chất cần thiết của cơ thể.
Việc thiếu hụt bất kì một thành phần dinh dưỡng nào đều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Một số căn bệnh dể phát sinh do tình trạng thiếu chất: rụng tóc, tay bong tróc da, còi xương, sụt kí không kiểm soát,…Một bữa ăn tiêu chuẩn là cần phải đảm bảo cân bằng giữa các nhóm dinh dưỡng. 4 nhóm không thể thiếu trong bữa ăn đạt tiêu chuẩn về chỉ số dinh dưỡng: chất đạm, chất béo, vitamin, chất bột đường.
Chế biến thức ăn đúng cách
Chiên, xào, đồ nướng cần rất nhiều dầu mỡ điều đó không tốt đối với người có máu xấu, chịu nhiều khuyết điểm về da như mụn, nám. Thay cách chế biến đó theo hình thức hấp luộc được coi là hướng ăn an toàn, cải thiện một phần nào tình trạng xấu của da. Tuy không đem lại sự thõa mãn về khẩu vị, nhưng đó lại là thói quen tốt hỗ trợ giảm mụn rất hiệu quả.
Có kế hoạch lên thực đơn
Quán tính mua đại thức ăn khi không có thời gian vô tình tiếp tay cho các độc tố đi nhanh hơn vào cơ thể. Thực phẩm héo úa, hư thúi chứa hàng triệu vi khuẩn gây nên tình trạng nôn mửa, đau bụng. Dần tình trạng đó lan rộng kích thích tuyến bã nhờn sản sinh dầu nhờn, tận dụng thời cơ vi khuẩn P.acness chuyển mình thành mụn.
Cần có một kế hoạch lên thực đơn tránh sự trùng lặp, dư thừa chất dinh dưỡng này nhưng lại thiếu loại kia. Để có một thực đơn an toàn, đảm bảo đủ loại thực phẩm cần thiết. Cần có một kế hoạch vạch rõ những món ăn cần bổ sung vào ngày hôm đó
Ưu tiên thực phẩm trong mùa
Lúc nào thực phẩm trong mùa luôn bội thu, tươi ngon và nhiều giá trị dinh dưỡng nên phải được ưu tiên nhiều hơn. Ngược lại đối với thực phẩm trái mùa, gái trị dinh dưỡng ít, thường bị sâu bệnh kí sinh nên con người thường dùng đến các thuốc kích thích tăng trưởng. Thuốc này khiến cây trái mau chín nhưng lại là độc tố nguy hiểm đến sức khỏe.
Cần có kẽm
Là một nguyên tố vi lượng đẩy nhanh tốc độ phát triển của hệ miễn dịch. Kèm theo khả năng điều tiết hoạt động của bã nhờn và quyết định mức độ nặng nhẹ của mụn trứng cá, kẽm được coi là thành phần quan trọng cần bổ sung.
Một số nguyên liệu nấu ăn chứa nhiều kẽm: cá, thịt bò, hạnh nhân, tôm,….
Uống nhiều nước
Trong cơ thể có tới 90% là nước, qua đó ta có thể thấu hiểu kĩ hơn mức độ trầm trọng khi nước trong cơ thể bị thiếu. Mọi hoạt động của các cơ quan sẽ bị suy giảm kéo theo khả năng của gan bị ảnh hưởng. Cơ quan chuyển hóa tái tạo da bị tác động hậu quả là gây ra mụn.
Bổ sung ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để đem lại sức sống cho cơ thể, thải độc, giảm bã nhờn, tiết chế sự sinh sôi của mụn.
Có chất béo omega – 3
Giống như nhiều loại thực phẩm chức năng chứa nhiều chất béo omega 3, những thực phẩm hằng ngày chứa omega 3 cũng đem đến nhiều lợi ích cho cơ thể. Nó chống viêm, chống oxy hóa, níu giữ làn da thanh xuân và hồi phục nhanh chóng vết sẹo mụn để lại.
Thực phẩm chứa omega 3 cần biết: nhiều trong cá ngừ, cá thu, hạt dưa, hạt óc chó, hạt hướng dương, đậu ve đậu đỏ, đậu đen,….Bạn có thể bổ sung chất này qua viên uống dầu cá Omega 3 6 9
Thực đơn ăn khoa học dành cho da mụn
Thực đơn ăn uống khoa học đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng. Vừa tốt cho sức khỏe, vừa giảm các độc tố gây mụn và không khiến cơ thể mất sức. Một số chế độ ăn cho người bị mụn bạn có thể tham khảo:
Ngày 1
- Sáng 1 củ khoai + 2 quả trứng luộc cùng dưa leo
- Thay đổi khẩu vị vào buổi trưa bằng gạo lứt, cá kho cùng bắp cải luộc
- Tối ăn trước 9 giờ bằng 1 bát canh rau + nửa bát hoa quả
Ngày 2
- Cung cấp năng lượng cho cơ thể bằng 1 ly sữa, 2 lát bánh mì và 1 quả trứng ốp la
- Trưa ăn nhiều rau xanh, salad, bơ cộng 1 bát phử gạo lứt
- Rau luộc + trứng luộc và 1 ít khoai lang vào buổi tối. Có thể tráng miệng bằng 1 hủ sữa chua
Ngày 3
- Sáng ngày thứ 3 đổi khẩu vị bằng ly nước ép cà rốt, 1 bánh mì kèm xà lách và dưa leo
- Trưa sẽ được cung cấp 1 ít tinh bột từ nửa chén cơm, 1 chén cạnh cá basa và rau cải ngọt
- Tối thêm một ít rau xào bông cải thịt bò, dùng 1 ít hạt óc chó, hạt điều,….
Ngày 4
- Nếu cả tuần chưa có, ta có thể bổ sung dưỡng chất bằng 1 ly sữa đậu nành vào sáng sớm. Ăn kèm bánh mì và món sốt tôm rau củ
- Buổi trưa: 1 bát cơm + rau lang luộc và một chén canh bí đỏ nấu xương
- Buổi tối: Ức gà+ đậu đũa luộc + sinh tố trái cây
Ngày 5
- Thay đổi khẩu vị sau cả tuần ăn cơm bằng cháo cá, tráng miệng cùng yến mạch và sữa chua
- Buổi trưa là nửa bát cơm + bầu luộc + cá kho tộ vào buổi trưa
- Thịt gà luộc + rau cải ngọt xào và phụ thêm buổi tối 1 ly nước ép dứa
Ngày 6
- Mở đầu buổi sáng 1 dĩa rau hỗn hợp salad + ớt chuông + cà chua + nửa quả trứng và thanh lọc cơ thể bởi 1 ly nước chanh ấm trộn 1 ít mật ong
- Buổi trưa: Nửa chén cơm gạo lứt + cá sốt cà chua+ 1 dĩa dưa hấu
- Buổi tối: Cháo hầm xương + ly bơ xay cùng sữa chua
Ngày 7
- Ngày cuối tuần heallthy bắt đầu cùng 1 bát yến mạch mix hoa quả
- Buổi trưa: Rau dền luộc + cá hấp + canh tôm cùng ruột bầu
- Buổ tối: Bắp luộc + sinh tố + canh xương hầm đu đủ
Nên ăn gì để đẹp da?
Trái cây và rau củ
Từ lâu dù trong lĩnh vực chữa bệnh hay làm đẹp thì trái cây vẫn luôn là thực phẩm được các chuyên gia khuyên dùng.
Trong trái cây và rau củ chứa rất nhiều vitamin như vitamin A, vitamin B, và chất xơ….Đây đều là những dưỡng chất nuôi dưỡng làn da trắng sáng, mịn màng, tái tạo lại làn da bị tổn thương và lão hóa nặng. Bên cạnh đó, trái cây và rau củ rất có ích trong việc giảm cân và giảm mụn bằng nhiều cách chế biến như trái cây ăn khong, nước ép trái cây, sinh tố,…Một số loại trái cây giàu giá trị dinh dưỡng:
- Dâu tây chứa lượng lớn chất chống oxy hóa, chống khuẩn khá tốt, vitamin C trong dâu tây xoa dịu tổn thương ở da hiệu quả, giúp mụn mau lành
- Dưa hấu chứa hoạt chất chóng viêm thúc đẩy khả năng hồi phục vết thương
- Lựu đỏ có lượng lớn chất xơ hỗ trợ cùng gan thải độc tố ra khỏi cơ thể
- Ngoài ra còn một số loại trái cây giảm mụn hiệu quả: đu đủ, nho, táo, chuối, cam,…
Bạn có thể tham khảo một số cách chế biến rau củ quả sau:
- Rau diếp cá: Tác dụng hiệu quả đối với mụn nước và mụn trứng cá. Rửa sạch, vắt lấy hết nước cốt trộn ít cám gạo và dầu ôliu để tạo thành mặt nạ đắp trong vòng 15 phút, cuối cùng rửa lại bằng nước lạnh
- Đu đủ xanh:Xay nát ruột sau khi đã được rửa sạch và đắp bã lên vùng bị mụn
- Cà rốt : Xay nhuyễn cà rốt và đem trộn đều với sữa chua, đắp như mặt nạ thông thường trong vòng 15 phút. Rửa sạch và massage mặt nhẹ nhàng
Cá
Nếu như nói omega 3 quyết định đến mức độ nghiêm trọng của mụn thì tất nhiên cá là thực phẩm khônng thể bỏ qua.
Ngoài việc chứa nhiều đạm, cung cấp nguồn khoáng chất dồi dào. Cá chứa hàm lượng omega 3 cao hơn so với bất kì một loại thực phẩm nào. Đặc biệt đối tượng bị mụn trứng cá cần ăn cá thường xuyên như cá hồi, cá ngừ,…
Các loại hạt
Khoa học đã chứng minh, ăn nhiều hạt có thể phòng tránh được mụn đầu đen, mụn đầu trắng không cho chúng có cơ hội sưng tấy và tới mức viêm nhiễm nặng .
Trong các loại hạt như hạt óc chó, hạt điều, hạt dẻ,… chứa một chất chung đó là selen. Đấy thực ra là một chất chống oxy hóa dưỡng ẩm hiệu quả khi gặp vitamin E. Kiểm soát lượng đường và dầu thừa do các cơ quan bài tiết thực hiện.
Hàu
Nếu bạn muốn bổ sung kẽm cho cơ thể từ các viên uống bổ sung mà e ngại về độ an toàn thì hãy ăn hàu thường xuyên.
Tuy là một loại hải sản nhưng hàu kiểm soát mụn rất hiệu quả, không chỉ ức chế mụn ở mặt mà nó hỗ trợ giảm mụn mọc bất kì đâu trên cơ thể.
Trà xanh
Hình ảnh chiếc cốc trà xanh bên chiếc bàn mỗi sáng đã quá đỗi quen thuộc. Trà xanh xuất phát từ thiên nhiên nguyên chất có chất chống oxy hóa rất tốt nên được nhà nhà ưu ái sử dụng.
Vì khả năng oxy hóa, trà không chỉ đơn giản là một thức uống giải khát. Nó được dân trong ngành ví như thảo dược giải độc, hạ nhiệt và kháng viêm mụn đúng đầu trong nhóm thực phẩm trị mụn.
Trà có vị đắng chát khó uống nhưng tốt nhất là mọi người nên cân nhắc việc bỏ thêm đường, mật ong, sữa tránh mất hết các dưỡng chất bên trong lá trà xanh tự nhiên.
Các loại rau xanh
Rau xanh chứa nhiều chất xơ dể tiêu hóa. Có quá nhiều vitamin, khoáng chất trong rau là động cơ tăng cường năng lượng hoạt động hằng ngày của con người. Hệ thống cơ quan trong người hoạt động tốt nâng sức bảo vệ da. Da khỏe mạnh, mụn càng không có cơ hội xuất hiện.
Một số loại rau ủ đáng được chúng ta quan tâm trong thực đơn ăn uống lành mạnh hàng ngày: rau má, rau cần tây, ra diếp cá, ra bí,ra bông cải xanh, rau dền,….
Sữa chua
Sữa chua có thành phần probiotic tốt cho đường ruột. Kháng khuẩn, chống đầy hơi và làm sạch đường ruột một cách tối ưu. Khả năng diệt khuẩn cao nên cung cấp nhiều sữa chua sau mỗi bữa ăn sẽ là biện pháp chống vi khuẩn gây mụn SP. Acness tốt nhất.
Người bị mụn không nên ăn gì?
Sản phẩm từ sữa
Sữa bò tuy là một loại thực phẩm dinh dưỡng rất cao, được nhà nhà sử dụng đặc biệt là dùng cho con trẻ. Nhưng ai biết được rằng, sữa chứa rất nhiều chất béo và đường có thể tăng hàm lượng đường trong máu. Qua đó kích thích tuyến bã nhờn tạo dầu bịt kín lỗ chân lông, tạo cơ hội mụn mọc dày và viêm nhiễm nặng.
Bên cạnh đó, sữa nguyên chất lấy từ bò nuôi, để sữa lấy được nhiều người ta đa cung cấp cho bò 1 loại chất kích thích tăng trưởng hormone. Điều này vô tình khiến mặt bị mọc mụn nhiều nếu sử dụng lâu ngày
Hạn chế uống sữa, kể cả các thực phẩm chế biến từ sữa như pho mai là điều cần thiết nếu bạn không muốn phá hủy nhan sắc của mình bằng các nốt mụn thâm đỏ.
Cần tránh rau muống
Khi bị mụn co nên ăn rau muống không? Câu trả lời chuẩn xác là không nhé. Rau muống có khả năng sản xuất collagen, bổ sung vào cơ thể quá mức khiến lượng collagen này tăng lên gấp đôikhi ặp các collagen tự nhiên tồn tại trong cơ thể.
Trong trường hợp da bị mụn hay có nhiều vết sẹo tổn thương trên mặt do mụn bị vỡ. Việc ăn quá nhiều rau muống giúp cho qáu trình lành sẹo diễn ra nhanh hơn nhưng lại là lành theo hướng tiêu cực. Các vết sẹo này không khỏi hẳn một cách không dấu vết mà nó để lại một vết lồi mất hảm mỹ và không thể chữa khỏi được.
Thực phẩm giàu tinh bột
Tinh bột đứng đầu trong bảng thành phần dinh dưỡng gây tình trạng tăng cân nặng, mỡ thừa ở cơ thể người. Không chỉ có một tác động xấu, các thực phẩm giàu tinh bột chứa lượng lớn carbohydrate thúc đẩy tăng lượng đường huyết. Tạo ra hàm lượng insulin, IGF1 biến mụn bọc bình thường bị viêm nhiễm, chứa nhiều mủ và máu gây đau nhức.
Muốn giữ dáng, đẹp da cắt giảm ngay hàm lượng tinh bột. Không vì thế mà cắt bỏ hòan toàn, cần trung hòa lượng tinh bột ở mức độ cân đối để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
Hạn chế đường
Đường tuy nguy hại là thế nhưng nó là gia vị không thể thiếu trong tất cả các sản phẩm làm thức ăn. Một số thực phẩm chứa một lượng lớn đường ngọt: Bánh kẹo, nước ngọt, socola, bánh quy,…
Cũng giống như nguyên liệu nhiều đường của sữa, đường kích thích bài tiết insulin sản sinh. Điều này là thật sự tai hại cho đối tượng đang tổn thương về da do mụn. Cố gắng tiêu giảm lượng đường hàng ngày để kiểm soát được hadng loạt bệnh như mụn, đái tháo đường, huyết áp thấp.
Thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh
Công nghiệp ngày càng phát triển, hỗ trợ nhiều tiện lợi cho sức khỏe, cuộc sống con người. Đây cũng là nguồn gốc ra đời của các loại cơm hộp, cá hộp dành được nhiều ưu ái của khách tiêu dùng vì mức độ dể tìm, tiết kiệm thời gian. Chúng có tên gọi là thức ăn nhanh, thức ăn đóng hộp.
Nhưng để giữ được lâu dài, hầu hết sản phẩm này được chế tạo gồm nhiều chất tạo hương, dầu mỡ, chất bảo quản làm gánh nặng cho gan và thận. Do đó mức độ ảnh hưởng đến da, nội tiết tố, cơ quan bài tiết là không thể chối cãi. Đồ ăn dầu mỡ chứa nhiều chất béo bão hòa khiến cơ thể phản ứng tiết ra nhiều mồ hôi, bã nhờn. Không giúp mụn giảm bớt mà chỉ đưa tình trạng viêm nhiễm ngày nặng hơn.
Sô-cô-la
Vị vừa đắng vừa ngọt của socola đã tạo thành món ăn vặt phổ biến đặc biệt cho phụ nữ vào những lúc áp lực, căng thẳng. Nhưng ăn càng nhiều thì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, vì đây thuộc nhóm thực phẩm gây nóng người. Hàm lượng đường trong socola cực kì lớn, dẫn đến nóng người và cơ thể bị nhiệt khiến nổi mụn.
Tuy nhiên việc tăng nhiệt độ cơ thể của socola còn tùy thuộc vào số lượng nhập vào trong cơ thể. Do đó cố gắng cưỡng lại sức hấp dẫn từ những thanh socola ngọt ngào sẽ giúp bạn cải thiện tình trạng mụn trên da.
Đồ ăn cay nóng
Đồ ăn càng cay, càng nóng thì tuyến mồ hôi tiết ra càng nhiều. Đây là tác nhân muôn thuở gây ra tình trạng viêm mụn dù không thể phủ nhận sức hấp dẫn ngon miệng mà đồ ăn cay mang đến.
Một số loại thực phẩm cay nóng cần tránh trong quá trình điều trị và phòng ngừa mụn xuất hiện:
- Mít
- Nhãn
- Sầu riêng
- Mì cay
- Vải
- ………………………………………..
Đồ ăn cay nóng như ớt và các loại thức ăn có cay, các loại trái cây có tính nóng như mít, nhãn… khiến da tiết nhiều mồ hôi hơn, dễ gây bít tắc lỗ chân lông, đồng thời khiến cho tình trạng viêm trở nên nặng nề hơn. Nên tránh xa các loại đồ ăn cay nóng để việc điều trị mụn nhanh chóng.
Đồ uống có chứa caffeine
Caffeine – chất phổ biến trong thế giới đồ uống. Một số sản phẩm chứa nhiều thành phần caffeine: trà, socola, bia rượu, cà phê,… Tiêu thụ quá nhiều caffein tăng cường quá trình hoạt động hormone coctizon kích thích mụn bọc xuất hiện. Khủng khiếp hơn là tình trạng mụn viêm nhiễm sẽ chuyển biến xấu, da khô sạm khi uống cà phê cùng các loại bánh ngọt.
Không chỉ riêng mụn, caffein là nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch, tâm thần rối loạn, căng thẳng, mất ngủ,…tạo cơ hội vi khuẩn P.acness phát triển thành mụn.
Các thực phẩm giàu omega 6
Một số thực phẩm giàu omega 6 như: cá sống ở biển, óc chó, đậu nành,..tăng khả năng viêm nhiễm khuẩn cho da, tỉ lệ mọc mụn đặc biệt là mụn trứng cá cực kì lớn.
Mụn trứng cá rất khó trị và mọc thành từng mảng gây sần sùi cho da. Do đó hạn chế ăn những loại thức ăn giàu omega 6 đảm bảo vẻ đẹp của làn da.
Một số lưu ý khi trị mụn
Chế độ ăn uống chỉ là một phần nhỏ góp phần điều trị mụn, mụn còn do nhiều nguyên nhân khác gây nên. Ngoài việc xây dựng cho mình một kế hoạch ăn uống lành mạnh, mọi người cũng cần có những bước chăm sóc da cần thiết thực hiện:
- Vệ sinh mặt sạch sẽ và cung cáp độ ẩm cho da bằng sữa rửa mặt, nước tẩy trang, toner
- Bảo vệ da khỏi xâm nhập của vi khuẩn và ánh nắng mặt trời. Thường xuyên bôi kem chống nắng, vừa trắng da vừa hạn chế mụn lây lan
- Sử dụng một số loại mỹ phẩm, thuốc uống kê đơn cũng là một việc làm có ích cho việc điều trị mụn diễn ra nhanh nhất có thể
Một chế độ ăn cho người bị mụn cần được xây dựng một cách khoa học dựa trên sự tư vấn của các chuyên gia và các bác sĩ. Ăn uống không thể trị tận gốc mụn trên da nhưng sẽ là yếu tố quan trọng quyết định rất lớn đến con đường dưỡng da sau này.
Về tác giả:
Chúng tôi không kiếm lợi nhuận từ nội dung đăng tải. Các bài viết đều được biên soạn và kiểm duyệt bởi đội ngũ tác giả và biên tập viên của trang sức khỏe và sắc đẹp Hương.Vn – Cửa hàng sức khỏe Hương Việt Nam. Xem thêm về tác giả